موضوع خیریه استاندارد مبحث مهمی است که چند سالی است ضرورت آن ذهن دستاندرکاران موسسات خیریه و دیگر علاقهمندان به خدمات اجتماعی را به خود مشغول داشته است. برخی از مرتبطین به این موسسات نیز تلاش کردند به بررسی این مفهوم پرداخته و به نوعی استانداردی برای موسسات خیریه ارائه دهند. اینکه وظیفه تعریف خیریه استاندارد با خود موسسات خیریه است یا این تکلیفی است که دستگاههای متولی صدور مجوز فعالیت و ناظرین بر این موسسات باید برای حصول به آن تلاش نمایند سوالی است که پاسخی به آن داده نشده است، گروهی نیز بر این باورند که این مسئولیتی مشترک است که باید با همکاری و تشریک مساعی دستاندرکاران موسسات خیریه و دستگاههای نظارت کننده به انجام رسد. در این میان نقش و مسئولیت مراکز علمی و دانشگاهی نیز به دلیل جایگاه علمی و تحقیقاتی که دارند قابل ذکر میباشد. حال اگر اصل ضرورت تعیین استاندارد برای موسسات خیریه را پذیرفتیم باید برای رسیدن به یک نظر مشترک در مورد مفهوم، ویژگی، حدود، شرایط، دامنه شمول و چگونگی خیریه استاندارد به بحث و بررسی بپردازیم. برای تعیین خیریه استاندارد اگر شدنی باشد شاید به نوعی بررسی فرایندی و ساختاری مورد نیاز باشد تا مشخص شود ابعاد موضوع تا کجاست. مفاهیمی از قبیل هیأت موسس و مدیران، ماموریت، موضوع فعالیت، اهداف، ساختمان محل فعالیت، تجهیزات و لوازم اداری، جامعه هدف، داوطلبان، خیرین، منابع انسانی، اساسنامه، آئیننامههای اجرایی، تعریف حمایت، مساعدت، تحت پوشش، سرپرستی، تامین منابع مالی، روش خدمت رسانی و هزینهکرد، توانمندسازی، اطلاعرسانی، شفافسازی و پاسخگویی و امثالهم باید تعریف و تعیین تکلیف شوند و برایشان به اتفاق نظر برسیم تا گامی مقدماتی باشد برای مشخص کردن خیریه استاندارد. برخی نیز ممکن است بگویند ورود به این نوع موضوعات عامل بازدارندهای برای اهل خیر و نیکوکاری است که عاشقانه و برای خاطر روحیه انساندوستی و احساس تکلیف شرعی و اجتماعی اقدام به تاسیس موسسه خیریه مینمایند کوچک یا بزرگ، کم یا زیاد، به یاری اقشار نیازمند مشخص شدهای میپردازند دستشان درد نکند و خدا یارشان، باید دستشان باز باشد به هر شکل که خواستند به خلق خدا یاریرسانی نمایند. ما در اینجا از ادامه مطلب خودداری کرده و این موضوع را به عنوان یک بحث آزاد مطرح میکنیم و از همه علاقهمندان و فرهیختگان، دستاندرکاران و دستگاههای مسئول تقاضا میکنیم با ورود به این موضوع و ارائه دیدگاهها و پیشنهادات به تکلیف اجتماعی خود عمل نمایند. نبیاله عشقیثانی مدرس دانشگاه و عضو هیأت مدیره شبکه ملی خیریههای حامی ایتام